Шавкат Мирзиёев. Ўзбекистон президенти матбуот хизмати фотосурати
Ўзбекистонда болалар меҳнати ва мажбурий меҳнатга барҳам бериш масаласи азалдан долзарб бўлиб келган, аммо кучли сиёсий ирода ва қатъий позиция туфайли бу мураккаб муаммо ҳал қилинди. Бу ҳақда президент Шавкат Мирзиёев касаба уюшмалари ташкилотлари бирлашмалари етакчилари ва фахрийлар билан учрашувда айтиб ўтди, деб хабар берди унинг матбуот хизмати.
Давлат раҳбари Ўзбекистоннинг юқорида қайд этилган салбий ҳолатларга барҳам бериш тажрибаси Халқаро меҳнат ташкилоти (ХМТ) томонидан намуна сифатида бошқа давлатларга тавсия этилганини қўшимча қилди.
Мирзиёев ўз нутқида бир қатор иқтисодий ютуқларга тўхталиб ўтди. Масалан, сўнгги саккиз йилда мамлакат иқтисодиётига 130 миллиард долларлик сармоя жалб этилди, минглаб корхоналар ишга туширилди, миллионлаб доимий иш ўринлари яратилди. Хусусий сектор ривожланиши, муносиб меҳнат шароитлари яратилгани туфайли аҳоли жон бошига даромад 3500 долларга етди.
Шунингдек, инсон ва меҳнат ҳуқуқларини ҳимоя қилиш, кафолатланган ижтимоий таъминотни таъминлаш бўйича мустаҳкам ҳуқуқий база яратилган. Бугунги кунда Ўзбекистон ХМТ стандартларини жорий этаётган энг фаол давлатлар қаторига киради. Саккиз йил аввал у 12 та халқаро конвенцияни ратификация қилган бўлса, ҳозирда улар 25 та ҳужжатдан иборат.
Президент саккиз миллионга яқин аъзоси бўлган энг йирик ва энг оммабоп жамоат ташкилоти касаба уюшмаларининг бу ютуқларга катта ҳисса қўшганини алоҳида таъкидлади.
Давлат раҳбари касаба уюшмаларининг меҳнаткашлар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш борасидаги саъй-ҳаракатларини алоҳида таъкидлади. Хусусан, кейинги йилларда 500 мингга яқин ходимнинг қонуний ҳуқуқлари ҳимоя қилинди, уларнинг фойдасига 267 миллиард сўм ундириб берилди. Ишдаги бахтсиз ҳодисалар туфайли жабрланган 1 минг нафар ходимга 35 миллиард сўм товон пули тўлаб берилган. Ноҳақ бўшатилган 13 минг ходим ишга тикланган.
Касаба уюшмаларининг халқаро миқёсдаги ўрни ва нуфузи ортиб бормоқда. Федерация ташаббуси билан 2021 йилда Тошкент шаҳрида Марказий Осиё давлатлари касаба уюшмалари кенгаши тузилди. 2023 йилда Самарқанд шаҳрида Туркий давлатлар касаба уюшмалари ташкилотига асос солинди.
Шу билан бирга, меҳнат муносабатларини такомиллаштиришда ҳали ҳам ҳал этилмаган муаммолар мавжуд. Мисол учун, бандликнинг янги шакллари — масофавий ва платформали иш — тобора кенг тарқалган. Шу боис, ушбу ходимларнинг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилиш, ҳаётни суғурталаш ва хавфсизликка эътибор қаратиш зарур. Бундан ташқари, хотин-қизларнинг мамлакат ижтимоий-иқтисодий ҳаётидаги фаоллигини кенгайтириш муҳим аҳамиятга эга.
Мирзиёев Халқаро меҳнат ташкилоти экспертлари билан ҳамкорликда бандлик, меҳнат хавфсизлиги ва саломатлиги, ижтимоий ҳимоя, гендер тенглиги, ёшлар ва инклюзивликка қаратилган 2030 йилгача муносиб меҳнат дастури ишлаб чиқилаётганини маълум қилди. Ишсиз, касал ва ногирон фуқароларни ижтимоий қўллаб-қувватлаш кафолатларини кучайтириш бўйича ҳам чора-тадбирлар амалга оширилмоқда.
Олимларнинг аниқлашича, Ўзбекистонда касаба уюшмалари ҳаракати 1905 йилда ташкил топган. Бу йил ташкилотнинг 120 йиллиги нишонланади.
Ушбу сана муносабати билан Президент меҳнаткаш халққа чуқур ҳурмат ва эҳтиром ифодаси сифатида ҳар бир ҳудудда «Касаба уюшмалари боғлари»ни ташкил этишни таклиф этилди.
