Ўзбекистонда савдо қоидаларини бузганлик учун жиноий жавобгарлик бекор қилинади (Жиноят кодексининг 189-моддаси). Бу ҳақда мамлакат президенти Шавкат Мирзиёев Тошкентда тадбиркорлар билан бўлиб ўтган очиқ мулоқот чоғида маълум қилди.
«Биринчи марта хато қилган кичик бизнес вакилларига жазо чораси қўлланилмайди. Бунинг ўрнига камчиликларни бартараф этишга солиқ идоралари кўмакчи бўладиган тизим жорий этилади», — дея президент сўзларини келтиради матбуот котиби Шерзод Асадов.
Президент жарималар миқдори ҳам тадбиркорлар тўлайдиган солиқ миқдоридан ошмаслиги кераклигини айтди. Унга кўра, бугунги кунда айланма солиғи тўловчи бўлган 370 мингдан ортиқ кичик бизнес субъектлари ҳар ойда ўртача 1 миллион сўмга яқин (90 доллар) солиқ тўламоқда. Бироқ касса чекини бермаганлик учун жарима 5 миллион сўмдан 10 миллион сўмгача, маъмурий жарима эса 3 миллион сўмдан 12 миллион сўмгача бўлади. Яъни, кичик ва йирик бизнес учун жазо бир хил.
Мирзиёевнинг сўзларига кўра, мамлакатда тадбиркорларга нисбатан янги турдаги жавобгарлик ва жарималарни жорий этишга уч йиллик мораторий эълон қилинади.
Тадбиркорлар зиммасига янги мажбуриятлар юкловчи қонунлар қабул қилинса, улар олти ой давомида янги талаблар доирасидаги хатолар учун жазоланмайди.
Президент тергов жараёнида мулкни олиб қўйиш каби амалиётга эътибор қаратди. Масалан, сўнгги уч йил давомида терговчилар томонидан аниқланган зарар миқдори икки баравар кўп – 1,5 триллион сўм (136 миллион доллардан ортиқ) бўлган мол-мулк мусодара қилинган.
Эндиликда ҳар бир ҳибсга олинган ишнинг асослилиги суд томонидан кўриб чиқилади ва қарор фақат суд томонидан чиқарилади. «Ўйлайманки, шундагина адолат бўлади», — деди Мирзиёев.
Бундан ташқари, эндиликда тадбиркорларга ер ва мол-мулк бериш тўғрисидаги ҳужжатларни фақат суд томонидан ҳақиқий эмас деб топилади.
«Фурсатдан фойдаланиб, барча ҳокимлар эътиборини уларга мулк ҳуқуқи тўғрисидаги қарорларни бекор қилишга йўл қўйилмаслигига қаратмоқчиман», – деди президент.
Шавкат Мирзиёев тадбиркорлар билан иккинчи бор очиқ мулоқот ўтказмоқда. Бундай учрашувлар Ўзбекистоннинг ҳар бир тадбиркори учун ўз фаолиятида дуч келаётган муаммоларни ҳал этиш, муайян соҳани янада такомиллаштириш, бутун мамлакатнинг инвестициявий жозибадорлигини ошириш бўйича таклифлар киритиш учун реал имкониятдир, дея таъкидлайди Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги. Тадбиркорларнинг савол ва таклифларини йиғиш мақсадида республика штаби ва колл-марказ ташкил этилди. Унга жами 12 мингдан ортиқ мурожаат ва таклифлар келиб тушган бўлиб, уларнинг 75 фоизи кўриб чиқиш жараёнида ижобий ҳал этилган.