milknews.ru сайти фотосурати
Жаҳон банки (ЖБ) Ўзбекистон ҳукуматига энергетика соҳасида энергия сарфини камайтириш ва иссиқхона газлари чиқиндиларини камайтиришга қаратилган ислоҳотлар учун 46 миллион доллардан ортиқ грант ажратади. Бу ҳақда молия муассасасининг ҳудудий ваколатхонаси ўзининг Telegram-каналида хабар берди.
Гап «Ўзбекистон энергетика секторини трансформация қилиш учун инновацион углеродли молиялаштириш» лойиҳаси ҳақида кетмоқда, у Жаҳон банки маълумотларига кўра, бундай турдаги биринчи лойиҳадир, чунки у атмосферага чиқиндиларни камайтириш соҳасидаги давлат сиёсатини амалга оширишни қўллаб-қувватлайди.
Жаҳон банки гранти республика ҳукуматига қуйидагиларга ёрдам беради:
✅ атмосферага иссиқхона газлари чиқиндиларини камайтириш;
✅ энергия ресурсларидан самарали фойдаланишни рағбатлантириш;
✅ халқаро углерод бозорларига чиқиш.
Лойиҳа Ўзбекистонга «углерод кредитлари»ни (иссиқхона газлари эмиссияси қисқартирилган қисмининг миқдори) тўплаб бориш ва уларни халқаро углерод бозорларида сотиш имконини беради. Ушбу лойиҳа Ўзбекистон ва Марказий Осиёда Париж келишуви доирасидаги биринчи шундай халқаро ташаббус бўлиб, мамлакатга жаҳон углерод бозори механизмларидан фойдаланиш имкониятини беради.
Юқорида тилга олинган халқаро келишувнинг мақсади дунёда иссиқхона газлари эмиссиясини камайтириш орқали глобал ҳарорат кўтарилишини чеклашдан иборат.
ЖБ таҳлилчилари Ўзбекистонда энергия ишлаб чиқариш ва узатиш учун юқори субсидиялар туфайли электр ва газ учун паст тарифлар шаклланганини қайд этишди. Энергетика соҳаси корхоналарининг даромадлари уларнинг харажатларини қопламайди, хизматлар нархи эса истеъмолчиларда энергияга бўлган иқтисодий муносабатни рағбатлантирмайди.
Шу боис халқаро экспертлар ҳукуматга бу соҳада ислоҳот ўтказишда ёрдам беради, бу эса тарифларни босқичма-босқич оширишга олиб келади.
«Лойиҳа энергетика соҳасида иссиқхона газлари эмиссиясини камайтириш ва Ўзбекистонда тоза энергия ишлаб чиқаришга ўтиш бўйича катта салоҳиятга эга. Унинг доирасида тегишли институтлар, инфратузилма, тизимлар, жараёнлар, касбий-техник салоҳият, шунингдек, Париж келишувида назарда тутилган углерод бозори механизмларида иштирок этиш учун зарур бўлган ҳужжатлар яратилади ва синовдан ўтказилади. Лойиҳа тадбирлари мамлакатни келажакда бундай ташаббусларни янада кенгроқ амалга оширишга тайёрлайди», — деди Жаҳон банкининг Ўзбекистондаги ваколатхонаси раҳбари Марко Мантованелли.
Қайд этилишича, лойиҳа доирасида республика 2028 йилгача ҳар йили грант маблағларини олади.
Бу Ўзбекистонга атмосферага 60 миллион тоннага яқин карбонат ангидрид газини камайтириш имконини беради, бунинг тахминан 2-2,5 миллион тоннаси Жаҳон банки дастури қоидаларига мувофиқ сотиб олинади. Шу билан бирга, мамлакат қолган углерод бирликларини халқаро бозорларда сотиш имкониятига эга бўлади.
ℹ️ «Ўзбекистоннинг энергетика соҳасини трансформация қилиш учун инновацион углерод ресурслари» лойиҳаси Жаҳон банкининг Углерод активларини ўзгартириш жамғармаси (TCAF) томонидан молиялаштирилган биринчи Жаҳон банкининг энергетика соҳасида эмиссияларни камайтириш бўйича давлат сиёсатини қўллаб-қувватлаш дастури доирасида шу турдаги биринчи операциядир. Унинг ҳамкорлари қаторига Канада, Германия, Испания, Норвегия, Швеция, Швейцария ва Буюк Британия ҳукуматлари, шунингдек Climate Cent Foundation (Швейцария) жамғармаси киради.
ℹ️Жаҳон банкининг Ўзбекистондаги дастури Европа ва Марказий Осиёдаги энг йирик дастурлардан биридир. Айни пайтда унинг доирасида қарийб 6 миллиард долларлик молиявий мажбуриятларга эга 29 лойиҳа амалга оширилмоқда.
