Алия Назарбаева. Ижтимоий тармоқдаги фотосурат
Amanat партиясидан Қозоғистон парламенти қуйи палатаси депутати Эрлан Саиров Бош прокуратура эътиборини собиқ президент қизи Алия Назарбоеванинг «Оператор РОП» ишидаги ролига қаратди.
«Барчамизга маълумки, яқинда РОП оператори деб аталадиган бир қатор раҳбарлар жиноий жавобгарликка тортилди. Суд жараёнида кўплаб гувоҳлар коррупция йўли билан қўлга киритилган маблағлардан сўнгги фойда олувчи Алия Назарбоева эканлигини таъкидлашди. Аммо суд жараёнида на суд, на Бош прокуратура вакиллари бу фуқароларнинг сўзларига эътибор беришмади. Агар биз Қозоғистонда адолатли жамият қурмоқчи бўлсак, бундай вазиятларда ҳар бир фуқаро судга мурожаат қилиши ва ўзининг айбсизлигини исботлаши керак», —еди депутат Атирауда бўлиб ўтган Amanat партияси ҳузуридаги Коррупцияга қарши кураш республика кенгашининг сайёр йиғилишида.
Унинг таъкидлашича, бу масала Кенгаш назоратида бўлиб, Бош прокуратурага тегишли хат юборилади.
Kursiv.kz билан суҳбатда Саиров бу иш бўйича Алия Назарбоевани сўроқ қилишни зарур деб ҳисоблаганини тушунтирди.
«Оператор РОП» — хусусий компания бўлиб, у ОАВда собиқ президент Нурсултон Назарбоевнинг кенжа қизи билан боғланган. Хусусан, Россиянинг РБК нашри манбаларга таяниб, уни ушбу компаниянинг биринчи асосчиси деб атайди. 2015 йил охирида Қозоғистон ҳукумати ҳеч қандай рақобат тартиб-қоидаларисиз «Оператор РОП» га утилизация тўловларини йиғиш, чиқиндиларни йиғиш, ташиш ва қайта ишлашни мувофиқлаштириш ваколатини берди.
2022 йил «Қонли январидан» кейин Қозоғистон президенти Қосим-Жомарт Тўқаев ушбу компанияни утилизация тўловини йиғишдан четлаштиришни буюриб, унинг фаолияти тадбиркорлар ва бутун жамият ўртасида кўплаб саволлар туғдираётганини таъкидлади. Кейинчалик «Оператор РОП»нинг активлари давлат мулкига ўтказилди ва унинг раҳбариятига нисбатан жиноий ишлар қўзғатилди.
Компания фаолиятига оид суд жараёни жорий йилнинг 3 июлида якунига етди. Қозоғистон Экология, геология ва табиий ресурслар вазирининг собиқ ўринбосари Ахметжан Примкулов, шунингдек МЧЖнинг собиқ раҳбарлари Светлана Коротенко ва Медет Кумаргалиев давлат хизмати ва тижорат ташкилотларида лавозимларни эгаллаш ҳуқуқидан маҳрум қилинган ҳолда етти йилга озодликдан маҳрум этилди. Компаниянинг собиқ молия директори Рустам Темирбек икки йилга озодликдан маҳрум этилган, аммо амнистия туфайли унинг жазо муддати икки баробарга қисқартирилиб, бир йилга озодликдан маҳрум этилган. Суд айбланувчиларни бировнинг мулкини ўзлаштириш ва мансаб ваколатларини суиистеъмол қилишда айбдор деб топди.
Ишга алоқадор яна бир шахс, «Оператор РОП» собиқ асосчиси Шнар Муктарова халқаро қидирувга берилган ва кейинчалик Бирлашган Араб Амирликларидан Қозоғистонга экстрадиция қилинган. У 920 миллион тенге (тахминан 2 миллион доллар) ўғирланишига шерикликда айбланган.
👉Депутат Ерлан Саировнинг Алия Назарбоевани ушбу жиноий ишдаги ролига ойдинлик киритиш таклифи собиқ президентнинг бошқа қариндошига нисбатан расман тергов бошланган пайтга тўғри келди. Гап Назарбоевнинг жияни Самат Абиш ҳақида кетмоқда, у январь воқеалари пайтида мансаб ваколатини суиистеъмол қилганликда айбланмоқда. 2022 йил январида Самат Абиш Миллий хавфсизлик қўмитаси раҳбари ўринбосари лавозимида ишлаган. Кейинчалик унинг бошлиғи Карим Масимов 18 йиллик қамоқ жазосига ҳукм қилинди, унинг учта собиқ ўринбосари ҳам жазо олди, фақат МХҚ бутун раҳбариятидаги Абиш яқин вақтгача ҳеч қандай айблов билан айбланмаган.
👉Нурсултон Назарбоевнинг ўзига келсак, Orda.kz нашри хабарига кўра, бугун парламент депутатлари уни охирги давлат лавозими – Миллий жамғармани бошқариш кенгаши раҳбари лавозимидан маҳрум қилувчи қонун лойиҳасини иккинчи ўқишда кўриб чиқиши керак. Илгари собиқ президент умрбод Хавфсизлик кенгаши раиси, фахрий сенатор, ҳукмрон «Нур Отан» (ҳозирги Amanat) партияси ва Қозоғистон халқи ассамблеяси раҳбари бўлган. Мазкур мақомлардан ташқари у Элбаси мақомини ҳам маҳрум бўлди.
