«Ўзтрансгаз» давлат компанияси «зангори олов» билан боғлиқ мутлақ ҳуқуқидан маҳрум бўлади

kadry.uz сайти фотосурати

«Ўзтрансгаз» акциядорлик жамияти Ўзбекистонга ёки республикадан четга «зангори олов» ташиш бўйича мутлақ ҳуқуқидан маҳрум бўлади. Мамлакат президенти Шавкат Мирзиёевнинг Lex.uz порталида эълон қилинган фармони билан хомашё етказиб бериш бўйича «ягона оператор» мақомини бекор қилиш тўғрисидаги қоида 2026 йил 1 июлдан кучга киради.

Шунга қарамай, «Ўзтрансгаз» табиий газ импорти ва экспорти билан шуғулланишда давом этади. Аммо кейинги йилнинг иккинчи ярмидан бошлаб у монополист ҳолатида бўлмайди.

Фармонда, шунингдек, «Ўзэнергосотиш» давлат компанияси Ўзбекистонда электр энергиясининг ягона харидори мақомини йўқотганлиги ҳам белгилаб қўйилган. Тегишли лицензияга эга бўлган бошқа корхоналарга ресурсларнинг улгуржи ва чакана савдоси билан шуғулланишга рухсат берилади.

Президент фармонидан кўриниб турибдики, мазкур ўзгартиришлар бозор ислоҳотларини янада жадаллаштириш ва Ўзбекистоннинг Жаҳон савдо ташкилотига (ЖСТ) аъзолигига эришиш мақсадида амалга оширилмоқда.

Хусусан, ҳужжатда қуйидагилар кўзда тутилган:

✅ давлат иштирокидаги бир қатор корхоналарнинг махсус (мутлақ) ҳуқуқларини бекор қилиш;

✅ ушбу соҳада давлат бошқаруви тизимини такомиллаштириш муносабати билан Ўзбекистон Техник жиҳатдан тартибга солиш агентлиги ва унинг тизимидаги ташкилотларнинг ташкилий-ҳуқуқий шакллари ҳамда номига ўзгартиришлар киритиш;

✅ озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини мувофиқлигини декларациялаш тартибини амалга ошириш;

✅ республикада маиший электр жиҳозларининг энергия самарадорлиги талабларини халқаро стандартларга мувофиқлаштириш.

Бу Ўзбекистоннинг ЖСТга аъзо бўлиш тўғрисидаги келишуви доирасида амалга оширилаётган биринчи бундай ислоҳот эмас. Шундай қилиб, жорий йил 1 январидан бошлаб «Ўзметкомбинат» АЖ қора металл парчалари ва чиқиндиларини харид қилиш, «Ўзвторцветмет» АЖ эса рангли металл парчалари ва чиқиндиларини харид қилиш ва экспорт қилиш бўйича мутлақ ҳуқуқидан маҳрум бўлди. Бундан ташқари, «Ўзтрейд» давлат корхонаси банк кафолатисиз ёки савдо уйларига берилган сиёсий ва тижорат таваккалчиликларидан шартнома суғуртаси полисисиз ун, буғдой, шунингдек, фермер хўжаликлари, кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектларидан маҳсулотларни чет элга жўнатиш имтиёзидан маҳрум бўлди.

ШУНИНГДЕК ЎҚИНГ