Қирғизистон ҳукумати олий таълим тизимини молиялаштиришни икки баравар камайтирди

sputnik.kg сайти фотосурати

2024 йили Қирғизистон ҳукумати таълимга 83,92 миллиард сом (деярли 960 миллион доллар) сарфлаган, бу 2023 йилги харажатлардан деярли фарқ қилмаган, ўшанда тахминан 83,90 миллиард (959,4 миллион доллар) ажратилган. Шу билан бирга, олий таълим тизимига сарфланадиган маблағ икки баробарга қисқарган, деб ёзади «Акчабар» нашри.

Шундай қилиб, агар 2023 йили университетлар ғазнадан 11,7 миллиард сом (133,7 миллион доллар) олган бўлса, ўтган йили бу маблағ атиги 5,6 миллиард (64 миллион доллар)ни ташкил қилган. Бундай хатти-ҳаракатларнинг сабаблари номаълум, аммо оммавий ахборот воситалари таъкидлашича, давлат олий таълим муассасаларини молиялаштиришга бўлган муносабатини ўзгартиргани аниқ.

Қайд этилишича, тенденция мактабгача ва асосий таълимга тааллуқли эмас. Масалан, 2024 йили болалар боғчалари ва шунга ўхшаш муассасалар харажатлари 14 миллиард сомдан (160 миллион доллар) бироз ошган, бу ўтган йилга нисбатан 11 фоизга кўпдир. Бу ҳолатда харажатларнинг кўпайиши расмийларнинг таълим сифати ва қулайлигини ошириш истаги билан изоҳланади.

Ўтган йили мактаблар ва ўрта махсус таълим муассасалари эҳтиёжлари учун қарийб 52 миллиард сом (594,6 миллион доллар) йўналтирилган, бу ҳам 2023 йили қайд этилган 49,5 миллиард (566 миллион доллар) кўрсаткичдан юқоридир. Бундан ташқари, журналистлар таъкидлашича, бюджет маблағларининг асосий қисми, яъни умумий сумманинг қарийб 60 фоизи тизимнинг базавий қисмига, яъни умумтаълим мактабларига тўғри келади.

Дарвоқе, жорий йил 9 июлида Қирғизистон ҳукумати 2025-2026 ўқув йили учун олий ва ўрта махсус касб-ҳунар таълими муассасаларига ўқувчиларни қабул қилиш бўйича мутахассисликлар рўйхати ва ҳажмини тасдиқлаган эди.

Ҳужжатга кўра, ўқув давлат сиёсатининг кадрлар тайёрлаш соҳасидаги устувор йўналишларига мувофиқ тақсимланадиган давлат грантлари асосида амалга оширилади. Бундан ташқари, педагогик йўналишларда талабаларни қўллаб-қувватлашнинг мақсадлилиги ва самарадорлигини ошириш имконини берувчи ваучерли молиялаштириш механизмини илк бор жорий этиш режалаштирилган.

ℹ️ Республика Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2024 йили мамлакатда 57 та олий ўқув юрти фаолият юритган, уларда 230 мингдан ортиқ киши таълим олмоқда. Шунингдек, 1997 та мактабгача таълим муассасаси ва 2394 та умум таълим муассасаси мавжуд.

ШУНИНГДЕК ЎҚИНГ