Афғонистон аҳолиси машҳур ижтимоий медиа платформалари, жумладан Instagram ва Facebook (иккаласи ҳам РФда экстремистик деб тан олинган ва тақиқланган Meta корпорациясига тегишли тармоқ), шунингдек, Snapchatга кириш тўлиқ ёки қисман узилганига дуч келди. Бу ҳақда Ariana News нашри хабар берди.
NetBlocks халқаро веб-мониторинг хизматига кўра, чекловлар бир нечта телекоммуникация провайдерлари томонидан тасдиқланган. AFP таъкидлашича, душанбадан бошлаб турли вилоятларда ижтимоий тармоқлар смартфонларда вақти-вақти билан ишламай қолган ва интернет тезлиги сезиларли даражада пасайган. Узилишлар биринчи навбатда мобил телефонларга таъсир қилган, бироқ стационар телефонларда ҳам узилишлар қайд этилган.
Афғонистон Алоқа ва ахборот технологиялари вазирлиги ёки ҳукмрон ҳаракат бўлмиш «Толибон»* вакилларидан ҳеч қандай расмий баёнот берилмаган.
AFP келтирган DataReportal маълумотларига кўра, 2025 йил бошида Афғонистонда 13,2 миллион киши интернетдан фойдаланган, бу мамлакат аҳолисининг 30,5 фоизини ташкил қилади, улардан 4,05 миллиони ижтимоий тармоқлардан фаол фойдаланади. Facebook ва Instagram кичик бизнес учун, айниқса, ишлаши ва таълим муассасаларига бориши тақиқланган аёллар учун асосий каналга айланган.
«Мамлакатдаги аксарият реклама ва кичик бизнес фаоллиги ҳозир ижтимоий тармоқларда амалга оширилмоқда. Бу платформаларни блоклаш кўплаб одамларнинг тирикчилигини вайрон қилади», — деб тушунтирди маҳаллий тадбиркорлардан бири.
ℹ️ Афғонистоннинг турли вилоятларида интернетга уланиш билан боғлиқ муаммоларга оид хабарлар куз бошидан бошлаб кўпайди ва 29 сентябрдан 1 октабргача бутун мамлакат бўйлаб интернет тармоғи блокланди. Мобил телефон хизмати ҳам ишламай қолган. Оқибатда кўплаб давлат ва хусусий муассасаларнинг иши издан чиқди, мамлакат аҳолиси асосий хизматлардан фойдаланиш ва ташқи дунё билан алоқа қилиш имкониятидан маҳрум бўлди. Аксарият телеканаллар эфирини тўхтатди. 30 сентябрь куни Кобул аэропортида барча рейслар бекор қилинди.
Норасмий маълумотларга кўра, интернет толиблар етакчиси Ҳайбатуллоҳ Охундзоданинг оғзаки буйруғи билан ёпилган. Афғонистон телекоммуникация компаниялари интернетнинг мамлакат бўйлаб узилиши мамлакат олий раҳбариятининг бевосита буйруғи билан амалга оширилганини тасдиқлади. Бош вазир вазифасини бажарувчи мулла Ҳасан Охунд буйруғи билан интернет ва телекоммуникация тармоқларига кириш тикланди.
*Кўпгина мамлакатларда террорчи сифатида тан олинган ва тақиқланган ташкилот.
