Ўзбекистон ҳукумати 2030 йилга келиб минерал ўғитлар ишлаб чиқаришни 1,5 бараварга оширишни ва экспортни 1 миллиард долларга етказишни режалаштирмоқда. Мамлакатда кимё саноатини жадал ривожлантириш ва рақамлаштириш бўйича қабул қилинган стратегия ушбу мақсадларга эришишга замин яратади. Президент Шавкат Мирзиёев раислигида ўтказилган йиғилишда шу ҳақда сўз юритилди, деб хабар беради давлат раҳбари матбуот хизмати.
Таъкидланишича, ҳозирда 1 миллиард долларлик 21 та лойиҳа амалга оширилмоқда ва кейинги уч йил ичида 4,5 миллиард долларлик бир нечта истиқболли лойиҳаларни ишга тушириш бўйича ташаббуслар тайёрланган.
Бироқ, кимё саноати жиддий муаммоларга дуч келмоқда, бу асосан йирик корхоналардаги айрим ишлаб чиқариш қувватларининг эскириши билан боғлиқ. Бу энергия харажатларининг кескин ошишига олиб келади ва охир-оқибат маҳсулотларнинг рақобатбардошлигини пасайтиради. Масалан, азотли ўғитлар ишлаб чиқаришда бу харажатлар таннархнинг 55% гача қисмини ташкил қилади.
Расмийлар энергия тежайдиган технологияларни жорий этиш ва ишлаб чиқариш жараёнларини рақамлаштириш орқали вазиятни тўғирлашни таклиф қилишди.
Дунёда кимё маҳсулотларининг бозори тез суръатлар билан ўсиб бормоқда. Қўшни мамлакатларда 1 миллиард долларлик маҳсулотларга талаб ва логистика учун қулай шароитлар бўлса-да, мазкур салоҳиятдан етарлича фойдаланилмаётгани қайд этилди. Тақдимотда маҳаллий хомашёни чуқур қайта ишлаш ҳисобига янги маҳсулот турларини ўзлаштириш ва экспортни камида икки баробарга ошириш мумкинлиги таъкидланди.
Жорий йилда Тошкент, Навоий ва Жиззах вилоятларида «яшил» минерал ўғитлар, циан тузлари, калий ксантогенат, калий сульфати каби юқори қўшилган қийматли маҳсулотлар чиқарадиган лойиҳалар ишга тушди. Ушбу янги маҳсулотлар экспортини оширишни ҳозирдан ҳисоб-китоб қилиш зарурлиги кўрсатиб ўтилди.
Шунингдек, маҳаллий истеъмолчиларга ҳам эътибор қаратилди. Мутахассисларнинг фикрига кўра, Ўзбекистон келгуси йилда 4,5 миллион тонна пахта йиғиб олишни режалаштирмоқда. Шу муносабат билан фосфорли ўғитлар захирасини яратиш ва ушбу кимёвий моддалар ишлаб чиқарувчиларига етарли миқдорда сульфат кислота етказиб беришни таъминлаш зарур. Бундан ташқари, фермерларга ўғит сотиб олиш учун имтиёзли кредитлар бериш дастурини тезда ишга тушириш зарурати муҳокама қилинди.
Президент кимё саноати Ўзбекистон иқтисодиётининг стратегик соҳаси эканини таъкидлади. Давлат раҳбари тегишли вазирлик ва идоралар вакилларининг ҳисоботларини тинглаб бўлгач, ички бозорни барқарор таъминлаш, экспорт салоҳиятини ошириш ва янги иш ўринлари яратиш бўйича кўрсатмалар берди.



