kursiv.media сайти фотосурати
Жорий йил 1 июнь ҳолатига кўра, иқтисодий фаол деб таснифланган Ўзбекистоннинг қарийб 5 миллион резиденти камида битта ёпилмаган кредитга эга. Бу ҳақда Республика Марказий банки Telegram-каналида берилган маълумотлар далолат беради.
Қайд этилишича, кўрсатилган фуқаролар сони мамлакат иқтисодий фаол аҳолисининг 33 фоизини, яъни ишчилар ёки иш излаётган ва уни бошлашга тайёр шахсларни ташкил этади. Дарвоқе, ўтган йил якунларига кўра, ушбу тоифадаги ўзбекистонликлар сони 15,1 миллион кишига етган.
Бундан ташқари, МБ маълумотларига кўра, республикада бир вақтнинг ўзида икки ва ундан ортиқ кредитга хизмат кўрсатаётган 1,4 миллион фуқаро бор, бу умумий қарз олувчиларнинг 27 фоизини ташкил этади. Бу одамларнинг 16 фоизи иккита банк кредитига эга, 11 фоизи (500 мингдан ортиқ киши) учта ва ундан кўп кредитга эга.
Агар ўтган йиллар билан солиштирилса, мамлакат аҳолиси молия институтлари олдидаги мавжуд қарз мажбуриятларини қоплаш учун тез-тез кредит олишни бошлаган деган хулосага келиш мумкин. Масалан, 2022 йили камида учта тўланмаган кредитга эга бўлганларнинг улуши 3 фоиздан ошмаган. Яъни, ҳозиргидан уч баравар кам бўлган.
Иқтисодчи Отабек Бакиров истеъмолчиларнинг мавжуд кредитлар устига янги кредит олишга интилишини «банкларнинг ўта агрессив сиёсати» билан изоҳлайди. Бундан ташқари, экспертнинг фикрича, Марказий банк фуқароларнинг микромолия компаниялари ва ломбардлар олдидаги қарзларини ҳисобга олмагани учун қарз олувчилар сони аслида бундан ҳам кўп.
Бакиров регулятор томонидан тақдим этилган статистик маълумотларни хавфли деб атайди, чунки қиммат кредит маҳсулотлари расмий даромад тасдиқланмасдан берилади. Маблағлар бўйича чекловларнинг йўқлиги вазиятни янада оғирлаштиради, чунки республиканинг барча аҳолиси ҳам молиявий хавф-хатарларга тайёр эмас ва фирибгарларнинг осон ўлжасига айланиб қолишади, дея хулоса қилади эксперт.
